رنگ زدایی تجزیه رنگهای نساجی پرتوی گاما
رنگ زدایی تجزیه رنگهای نساجی پرتوی گاما – ایران ترجمه – Irantarjomeh
مقالات ترجمه شده آماده گروه نساجی
مقالات ترجمه شده آماده کل گروه های دانشگاهی
مقالات رایگان
قیمت
قیمت این مقاله: 20000 تومان (ایران ترجمه - irantarjomeh)
توضیح
بخش زیادی از این مقاله بصورت رایگان ذیلا قابل مطالعه می باشد.
رنگ زدایی تجزیه رنگهای نساجی پرتوی گاما
شماره |
70 |
کد مقاله |
TXT70 |
مترجم |
گروه مترجمین ایران ترجمه – irantarjomeh |
نام فارسی |
رنگ زدایی و تجزیه برخی از رنگهای نساجی توسط پرتوی گاما |
نام انگلیسی |
Decoloration and degradation of some textile dyes by gamma irradiation |
تعداد صفحه به فارسی |
24 |
تعداد صفحه به انگلیسی |
10 |
کلمات کلیدی به فارسی |
نگ زدایی- تجزیه- رنگهای نساجی- گاما |
کلمات کلیدی به انگلیسی |
Decoloration- degradation- textile dyes- gamma irradiation |
مرجع به فارسی |
دپارتمان شیمی- دانشگاه هستیپ- آنكارا- تركیه |
مرجع به انگلیسی |
Department of Chemistry- Hacettepe University- Turkey |
سال |
2002 |
کشور |
رنگ زدایی تجزیه رنگهای نساجی پرتوی گاما
رنگ زدایی و تجزیه برخی از رنگهای نساجی توسط پرتوی گاما
چكیده
صنعت نساجی برای مدت مدیدی بعنوان یكی از بزرگترین استفاده كنندگان آب و یكی از عظیمترین صنایع آلاینده بشمار آمده است. پساب انتشار یافته بوسیله صنعت نساجی شامل مواد رنگی نسوز، مقاوم و سمی با غلظت زیاد میباشد. اكثر رنگهای نساجی غیر قابل تجزیه میباشند، بنابراین فرآوری موثر پسآبهای رنگی توسط پروسههای معمولی حاصل نشده است. بر این اساس، پرتوافكنی یونیزه بعنوان پروسهای نوید بخش برای فرآوری پسآبهای رنگی نساجی مد نظر قرار گرفته است.
در این مطالعه، امكان استفاده از اشعه گاما برای تجزیه و یا رنگ زدایی رنگهای راكتیو در آب مورد بررسی قرار گرفته است. دو رنگ مختلف راكتیو (راكتیو مشكی 5 و راكتیو آبی 15) در محلولهای آبی و در مقادیر 0.1–15 kGy و نرخ 0.14 kGy/h تخت روال پرتوافكنی قرار گرفتند. تغییر طیف جذب، pH ، نیاز شیمیایی اكسیژن (COD) و میزان رنگبری (درصد كاهش در چگالی نوری) در حضور هوا و H2O2 مورد بررسی و اندازهگیری قرار گرفتند.
نوارهای جذب در 664، 640، 340، 260 نانومتر و 596، 392، 312 نانومتر برای رنگهای راكتیو مشكی 5 و آبی 15، با افزایش میزان پرتوافكنی، بشدت كاهش یافتند. میزان رنگ زدایی هر محلول رنگ با مقدار پرتوافكنی به نظر به میزان 100% برای محلولهای رنگی با غلظت كمتر (ppm50) بوده است. میزان رنگبری كامل در 1 و 15 kGy، برای رنگهای مشكی 5 و آبی 15 بترتیب محقق گردید. pH محلولهای مشكی 5 و آبی 15 از 15/6 و 98/6 به 40/3 و 68/3 با مقداری پرتوافكنی، تنزل یافت. كاهش نیاز شیمیایی اكسیژن برای تمام محلولهای رنگی در 1 و 15 kGy برای رنگهای مشكی 5 و آبی 15، تقریبا 80- 76% تخمین زده شده است. كاهش نیاز شیمیایی اكسیژن و تغییرات pH برای تمامی محلولهای رنگی بطور مشابه با یكدیگر اندازهگیری شد.
رنگ زدایی تجزیه رنگهای نساجی پرتوی گاما
1- مقدمه
تركیه یكی از بزرگترین صادركنندگان منسوجات میباشد و بر این اساس، ضایعات حاصل شده از صنعت نساجی تاثیر شگرفی را بر روی محیط زیست بجای میگذارد. پساب انتشار یافته بوسیله این صنایع شامل ماده رنگی مقاوم سمی با غلظت بالا میباشد. پدیده دفع پساب صنعت نساجی به یك نگرانی محیطی جدی در بسیاری از كشورها تبدیل شده است. غالب رنگهای استفاده شده در صنعت نساجی قابلیت بازیافت در محیط را ندارند، بنابراین، فرآوری موثر پساب مواد رنگی را نمیتوان بوسیله پروسههای معمولی انجام داد. مطالعات اولیه نشان داده است كه اغلب مواد رنگی، به هنگامی كه در معرض پرتوافكنی یونیزه قرار میگیرند، تغییراتی در زمینه سفیدگری و رنگ را تجربه خواهند نمود. پرتوافكنی یونیزه را میتوان بعنوان یك روال امید دهنده برای فرآوری پسابهای رنگی منسوجات بحساب آورد، چرا كه تاثیر پرتوافكنی در محلول آبی، جاییكه مولكولهای رنگ بصورت موثر بوسیله محصولات اولیه تشكیل شده از رادیوآنالیز (پرتوكافت) آب تجزیه میشوند، تشدید خواهد شد.
مقادیر پرتو مورد نیاز برای تجزیه كامل رنگ بصورت اصلی وابسته به عوامل میباشد: ساختار مولكولی و واكنش پذیری در محصولات پرتوكافت آب اولیه، حضور اكسیژن یا عامل اكسیداسیون، دما و pH و همچنین غلظت محلول.
هدف از این مطالعه، بررسی امكان استفاده از اشعه گاما برای تجزیه و رنگ زدایی رنگهای راكتیو در حضور و فقدان H2O2 در آب میباشد. دو رنگ راكتیو مختلف، در محلولهای آبی تحت روال پرتوافكنی، با مقادیر kGy15-1/0 و با توجه به میزان دوز 87/2 و kGy/h14/0، قرار گرفتند. تغییر طیف جذب، pH ، نیاز شیمیایی اكسیژن (COD)، درجه رنگبری (درصد كاهش در چگالی نوری) تحت عنوان تابع دوز تابشی، میزان یا دوز پرتو و غلظت رنگ، مورد بررسی قرار گرفتند. تاثیرات مشاركتی كه نتیجه افزودنیهایی شامل اكسیژن و آب اكسیژنه، بر روی فرآیند تجزیه، بودند نیزمورد بررسی قرار گرفتند.
رنگ زدایی تجزیه رنگهای نساجی پرتوی گاما
2- روالهای تجربی
1-2. مواد
رنگهای نساجی تجاری كه در آلمان تولید شدهاند از سه صنعت بزرگ نساجی در تركیه تهیه شد. برای انجام این مطالعه خاص، از دو رنگ راكتیو (Chrozol turquose Blue G) راكتیو آبی 15 (RB15) و (5Chrozol Black) راكتیو سیاه 5 (RB5) بدون انجام هیچگونه فرآیندی استفاده شد. علاوه بر این، در تهیه محلولهای رنگی بدون آلاینده، از آب مقطر یون زدوده بهره گرفته شد.
رنگها :
2-2- روشها
از آب مقطر یون زدوده برای تهیه چهار غلظت 50، 75، 100 و mg/l150 از دو رنگ راكتیو استفاده شد. pH محلولها قبل و بعد از پرتوافكنی توسط pH سنج (3010JENWAY) اندازهگیری شد. جذب اشعه ماورای بنفش (UV) در طول موج جذب حداكثر، توسط طیف سنج (8715Philips PU)، برای محلولهای پرتو داده شده و نشده، اندازهگیری شد. پرتوافكنی در مقادیر kGy15-0.1 با میزان دوز 2.87 و kGy/h 0.14 انجام گرفت. در مقاله اخیر، عامل اكسید كننده و رنگبری برای بحداقل رسانی مصرف اشعه گاما مورد استفاده قرار گرفت. هیدروژن پروكسید یا آب اكسیژنه نیز بعنوان یك عامل اكسید كننده همراه با اشعه گاما به محلولهای رنگ اضافه شد تا آنكه تاثیر تعاملی بر روی تجزیه دو رنگ راكتیو مورد بررسی قرار گیرد. نیاز شیمیایی اكسیژن با استفاده از روش اسید كرومیك مشخص گردید. درجه رنگ زدایی نیز از طریق احیای چگالی نوری تخمین زده شد.
رنگ زدایی تجزیه رنگهای نساجی پرتوی گاما
3- نتایج و مباحث
1-3. تغییرات طیف جذب
طیف جذب محلولهای آبی RB15 با و بدون فرآیند پرتوافكنی در غلظت ppm50 در حضور و فقدان آب اكسیژنه (1.2mM H2O2) و میزان دوز (kGy/h2.87) ، در شكل 1 و 2 نشان داده شده است. رنگ راكتیو آبی 15 معرف جذب قوی در 664، 640، 340 و nm260 میباشد. نوارهای جذب در 664، 640، 340 و nm260 با افزایش میزان پرتوافكنی، كاهش یافتند و در kGy 15 تقریبا ناپدید گردیدند (شكل 1، منحنی 6). این نوار جذب در 340 نانومتری، با افزایش دوز، با سرعت كمتری در مقایسه با موارد در 664 و 640 نانومتری كاهش یافت. این طیفهای جذب شبیه طیفهای بدست آمده برای محلول آبی 15 با غلظت ppm50 در H2O2 با غلظت 12mM میباشند (شكل 2). هیچ نوار جذبی در 260 نانومتری در حضور 2/1 میلی مولار H2O2 وجود ندارد و نوارهای جذب در 664، 640، 340 نانومتری با افزایش مقدار پرتو، كاهش یافتند و این درحالی است كه به مقدار پرتو kGy 9 (شكل 2، منحنی 7) جهت بدست آوردن نتایج مشابه با فوق نیاز داشتند.
2-3. تاثیر میزان پرتوافكنی و میزان پرتو بر روی تجزیه و رنگبری
تاثیر میزان پرتوافكنی در kGy و میزان پرتود در h/ kGy بر روی رنگهای مختلف با غلظتهای مختلف، مورد مطالعه قرار گرفته است. محلولهای آبی 15 در غلظتهای 50، 75، 100 و 150 ppm ، تحت پرتوافكنیهای مختلف kGy87/2 و 14/0 قرار گرفتند كه نتایج بدست آمده در شكلهای 11 و 12 نشان داده شده است. برای محلولهای مشكی 5 ، نتایج در جداول 1 و 2 آمده است. نتایج نشان میدهد كه رنگبری رنگ راكتیو مشكی با پرتوافكنی، خیلی بیشتر از رنگ آبی 15 با انواع غلظتها میباشد. وقتی كه حداكثر جذب و یا درجه رنگبری 2 محلول رنگی راكتیو كه غلظتهای مختلف دارند، با هم مورد مقایسه قرار گرفتند مشاهده گردید كه افزایش در درجه رنگبری برای كمترین غلظت رنگ، نسبت به رنگهایی با غلظتهای بیشتر، با سرعت بیشتری رخ نداده است. مقدار پرتوافكنی مورد نیاز برای رنگبری مشكی 5 كمتر از میزان لازم برای آبی 15 میباشد. این موضوع ممكن است بستگی به اختلاف در ساختار هر دو رنگ داشته باشد.
3-3. تاثیر pH بر روی رنگبری و تجزیه
برای بررسی تاثیر پرتوافكنی بر روی pH محلولهای مشكی 5 و آبی 15 با غلظت ppm50 در میزان پرتو h/ kGy14/0 ، مقادیر pH برای محلولهای پرتو دیده / (ندیده) اندازهگیری گردید. جدول 3 و 4 نشان میدهند كه pH محلولها بطور خیلی سریع با دوز پرتوافكنی كاهش یافتند. pH محلول در میزان غلظتهای پایین، كمتر از میزان غلظتهای بالا میباشد. تغییرات در pH بستگی به ساختار مولكول رنگ دارد.
4-3- تاثیر هیدروژن پروكسید برای رنگبری و تجزیه
درجه رنگبری برای محلولهای مشكی و آبی 15 با غلظتهای ppm50 كه شامل هیدروژن پروكسید هستند، بعنوان ساختاری از هیدروژن پروكسید در میزان پرتو 10 و 1 به ترتیب برای رنگهای آبی 15 و مشكی 5 در شكلهای 13 و 14 نشان داده شده است. درجه رنگبری برای هر دو محلول، با افزایش غلظت هیدروژن پروكسید تا 2/1 میلیمول، نیز افزایش یافت. این موضوع، معرف آن است كه عكسالعمل رنگبری با افزودن هیدروژن پروكسید ارتقاء مییابد. هیدروژن پروكسید با الكترون هیدرات شدهای كه در آب پرتوافكنی شده تشكیل میشود، بسرعت واكنش میدهد كه منجر به تشكیل رادیكال OH میشود.
رنگ زدایی تجزیه رنگهای نساجی پرتوی گاما
4- نتیجهگیری
در این مقاله رنگبری و تجزیه رنگهای راكتیو در محلولهای آبی توسط اشعه گاما به نمایش گذاشته شده است. محلولهای رنگ، بسادگی توسط اشعه گاما رنگ زدایی میشوند، خصیصهای كه ممكن است بعنوان یك مقوله نوید دهنده و امید بخش برای فرآوری پسابهای رنگ منسوجات در نظر گرفته شود. امر رنگ زدایی و تجزیه پسابهای نساجی را قطعا میتوان انجام داد، اما میزان چنین فرآیندی ضرورتا با توجه به انواع آلایندهها متغیر خواهد بود. تخریب اسكلت یا چارچوب مولكول رنگ یا رنگ زدایی و تجزیه رنگهای راكتبو در محلولهای آبی را میتوان با بكارگیری اشعه گاما بتنهایی و یا با استفاده از اشعه گاما همراه با محلولهای رنگ آبی كه حاوی H2O2،، در دوز پایین، میباشد، انجام داد.
رنگ زدایی تجزیه رنگهای نساجی پرتوی گاما